Czym właściwie jest nadciśnienie? O czy powinny pamiętać osoby dotknięte tą chorobą? Czy zdrowa dieta i aktywność fizyczna wystarczą do zachowania właściwego ciśnienia krwi? Odpowiedzi na te i inne pytania znają już słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Nowym Targu. Tam właśnie odbyła się ostatnia debata z cyklu „Senior i zdrowie. Dyskusje o zdrowym starzeniu w Małopolsce”.

– Większość osób w tym pomieszczeniu z pewnością ma nadciśnienie – oświadczył dr hab. Grzegorz Gajos, kardiolog z Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II. Grupa dziewięćdziesięciu seniorów zgromadzonych w sali obrad Urzędu Miejskiego w Nowym Targu przyjęła tę wiadomość z niedowierzaniem. Niestety to prawda – nadciśnienie tętnicze jest schorzeniem szczególnie często występującym u ludzi starszych. Co więcej, może ono mieć bardzo poważne powikłania. Prowadzi do udaru mózgu oraz miażdżycy, czyli choroby wieńcowej. To dlatego niezwykle istotne jest nie tylko leczenie tej choroby, ale także jej zapobieganie.

Od lewej: mgr Alicja Gałka, dietetyk; dr hab. Grzegorz Gajos, kardiolog ze Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II w Krakowie; lek. med. Mariusz Gierba, kardiolog, ordynator oddziału internistyczno-kardiologicznego Podhalańskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II w Nowym Targu

Jeśli wartość ciśnienia przekracza 140 na 90, to możemy mówić o nadciśnieniu. Doktor Gajos wyjaśnił, że istnieją dwa typy tego schorzenia. Najczęściej spotykanie jest nadciśnienie pierwotne, czyli takie, które występuje u około 90% chorych. Zazwyczaj powoduje je siedzący tryb życia, zła dieta i brak ruchu. Nadciśnienie wtórne to znak, że pacjent zmaga się z jakąś inną chorobą. W takim wypadku należy wyleczyć schorzenie, które wywołuje wzrost ciśnienia krwi.

Niestety nie jest to łatwe, ponieważ lekarze często nie zauważają, że ich pacjenci leczą się jednocześnie na kilka schorzeń. Ubolewał nad tym lek. med. Mariusz Gierba, ordynator oddziału internistyczno-kardiologicznego w Podhalańskim Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Pawła II w Nowym Targu. Brak czasu dla chorego to jedna z bolączek służby zdrowia, a dodatkowym problemem jest brak możliwości zajrzenia do kartoteki założonej przez innego lekarza. Bardzo często kardiolog nie wie, że jego pacjent leczy się również na przykład u urologa. Zapisane przez niego leki mogą mieć wpływ na ciśnienie. – Dlatego ważne jest, by mówić lekarzom o wszystkich przyjmowanych lekarstwach – apelował Mariusz Gierba.

Publiczność dopisała – na sali zebrało się ok. 90 osób

Chcąc uchronić się przed nadciśnieniem powinniśmy uważnie przyjrzeć się naszemu jadłospisowi. Na początek trzeba mocno ograniczyć ilość spożywanej soli. Dietetyk Alicja Gałka wyjaśniła, że w ciągu doby powinniśmy zjadać nie więcej, niż jedną łyżeczkę tej przyprawy. Można ją zastąpić wieloma innymi dodatkami do potraw, takimi jak cytryna, pietruszka, jałowiec i zioła. Rezygnacja z soli może więc stać się okazją do odkrycia wielu nowych, ciekawych smaków. Z dań tłustych polecane są wyłącznie ryby. Należy je zjadać przynajmniej dwa razy w tygodniu, ale jak zauważył doktor Gajos, trzeba też zwracać uwagę na ich miejsce pochodzenia. Ryby z akwenów zanieczyszczonych, do których niestety zalicza się Bałtyk, są co prawda bogate w dobroczynne kwasy omega-3, ale ich mięso wchłania też szkodliwe związki chemiczne. W tej sytuacji kardiolog polecił pysznego, małopolskiego pstrąga.

Głos zabrała m.in. pani Kazimiera Luberda, Prezes UTW w Nowym Targu

Istotne jest również zmniejszenie masy ciała. Według doktora Gajosa, aby obniżyć ciśnienie krwi często wystarczy zrzucenie 5 czy 10 kilogramów. Alicja Gałka przypomniała jednak, że dobór właściwej diety jest kwestią indywidualną. Ważne jest regularne przyjmowanie posiłków. Śniadanie powinniśmy zjadać najwyżej godzinę po wstaniu z łóżka, a kolację na dwie-trzy godziny przed snem. Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego można zastąpić roślinnymi, jedząc więcej oleju rzepakowego lub lnianego, a także dodając do potraw pestki, orzechy i oliwę z oliwek. Zdrowe nawyki należy wpajać od najmłodszych lat, ponieważ nadciśnienie jest chorobą dziedziczną. Ryzyko zachorowania wzrasta, jeżeli w naszej rodzinie ktoś już zmaga się z tym schorzeniem. Inny czynnik ryzyka to fakt, że młodsze pokolenia spożywają coraz więcej cukru, który jest dodawany do produktów spożywczych w olbrzymich ilościach. Dlatego musimy już teraz zwracać uwagę na właściwą dietę i aktywność fizyczną naszych bliskich.

Zobacz prezentację

Jakie wartości ciśnienia powinny nas zaniepokoić? Jakie są typy nadciśnienia? Zobacz prezentację, w której podsumowujemy najważniejsze tezy debaty.