dr Andrzej Mielczarek

16 grudnia 2013 w Baza

Mielczarek A., Człowiek stary w domu pomocy społecznej. Z perspektywy polityki społecznej i pracy socjalnej, Toruń 2010.

Mielczarek A., Polska pomoc społeczna – doświadczenia historyczne, Toruń 2007.

Mielczarek A., Krajewski R., Polskie Prawo Pomocy Społecznej. Zarys problematyki, Kutno 2006.

Mielczarek A., Determinanty jakości życia seniorów w domu pomocy społecznej, [w:] Zych A. A. (red.), Poznać, zrozumieć i zaakceptować starość, Sosnowiec 2012 (w druku).

Mielczarek A., O standaryzacji domów pomocy społecznej, ,, Praca Socjalna”, nr 2/2012.

Mielczarek A., Znaczenie wsparcia wolontariatu osób w podeszłym wieku, [w:] W trosce o człowieka, Szczecin 2012 (w druku).

Mielczarek A., Domy pomocy społecznej jako forma pomocy i opieki dla seniorów, rozdział IV, [w:] Kościńska E. (red.), Wybrane formy opieki i pomocy dla seniorów, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy (w druku).

Mielczarek A., Specyfika psychologii gerontologicznej, ,, Praca Socjalna”, nr 5/2011.

Mielczarek A., Praca socjalna w domu pomocy społecznej dla osób starych, [w:] Piątek K., Szymańska-Zybertowicz K. (red.), Profesjonalna praca socjalna. Nowy paradygmat czy niedokończone zadanie?, Toruń 2011.

Mielczarek A., Zadania lokalnych organizacji pozarządowych i instytucji wsparcia społecznego, ,,Praca Socjalna”, nr 6/2010.

Mielczarek A., Opinie osób starszych na temat stanu zdrowia i systemu lecznictwa w Polsce (komunikat z badań), [w:] Halicka M., Halicki J., Czykiera B. (red.), Zagrożenie w starości i na jej przedpolu, Białystok 2010.

Mielczarek A., Determinanty jakości życia mieszkańców domów pomocy społecznej dla seniorów, [w:] Kałuża D., Szukalski P. (red.), Jakość życia seniorów w XXI wieku z perspektywy polityki społecznej, Łódź 2010.

Mielczarek A., Uzależnienie od alkoholu ludzi starszych w domach pomocy społecznej, ,,Wychowanie na co dzień”, nr 10-11/2009.

Mielczarek A., Obowiązki fachowo pomagających w domach pomocy społecznej dla seniorów, ,,Praca Socjalna” , nr 5/2009.

Mielczarek A., Rys historyczny opieki instytucjonalnej w Polsce, ,,Praca Socjalna”, nr 2/2009.

Mielczarek A., Opinie pracowników socjalnych o wychowaniu dzieci w rodzinach zastępczych, ,,Praca Socjalna”, 2008.

Mielczarek A., Wartości duchowe w procesach pielęgnacji i wsparcia seniorów – mieszkańców domu pomocy społecznej, [w:] Kowaleski T., Szukalski P. (red.), Pomyślne starzenie się w perspektywie nauk o zdrowiu, Łódź 2008.

Mielczarek A., Historia i współczesność Domu Pomocy Społecznej ,,Na Skarpie” we Włocławku w Ziemi Dobrzyńskiej, „Rocznik Dobrzyński”, t. I, Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, Rypin 2008.

Mielczarek A., Rola pielęgniarstwa geriatrycznego w placówkach opieki długoterminowej, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, nr 2/2008.

Mielczarek A., Symptomy i przyczyny wypalenia zawodowego pracowników socjalnych, ,,Praca Socjalna”, nr 1/2008.

Mielczarek A., Rys historyczny opieki społecznej na ziemiach polskich do 1918 roku, [w:] Krajewska B. (red.), Elementarne zagadnienia pracy socjalnej. Wybór tekstów, Płock 2007.

Mielczarek A., Agresja w domach pomocy społecznej dla seniorów, ,,Praca Socjalna”, 2007.

Mielczarek A., Alkoholizm ludzi starszych w stacjonarnych placówkach opiekuńczych, ,,Praca Socjalna”, 2007.

Mielczarek A., Pomoc społeczna w Polsce – wyzwania współczesności, ,,Praca Socjalna”, nr 3/2007.

Mielczarek A., Jak zapobiegać depresji u osób w starszym wieku?, ,,Praca Socjalna”, nr 2/2007.

Mielczarek A., Kilka uwag o konieczności rehabilitacji geriatrycznej, ,,Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, nr 1/2007.

Mielczarek A., Jak opracować plan indywidualnego wsparcia seniora?, ,,Praca Socjalna”, nr 4/2007.

Mielczarek A., Dom Pomocy Społecznej – ośrodkiem opieki i wsparcia seniora z demencją, [w:] Kowaleski T., Szukalski P. (red.), Starość i starzenie się jako doświadczenie jednostek i zbiorowości ludzkich, Łódź 2006.

Mielczarek A., Adaptacja człowieka starszego do życia w domu pomocy społecznej, „Starość, Roczniki Naukowe Caritas”, X, 2006.

Mielczarek A., Samotność i osamotnienie ludzi starszych w placówkach opiekuńczych, ,,Praca Socjalna”, nr 4/2006.

Mielczarek A., Przyczyny i symptomy wypalania zawodowego służb socjalnych, [w:] Wiatrowski Z. (red.), Pedagogika pracy i Andragogika w konstelacji europejskiej i globalnej, Włocławek 2006.

Mielczarek A., Domy dziennego pobytu – jedną z form pomocy środowiskowej dla ludzi starych, ,,Praca Socjalna”, nr 1/2006.

Mielczarek A., Pedagogika humanistyczna szansą dla wychowania ku wartościom w dobie globalizmu i integracji, „Zeszyty Naukowe WSHE”, Tom XVIII, Włocławek 2005.

Mielczarek A., Wolność i prawo do godnego życia w opiniach ludzi starszych, ,,Praca Socjalna”, nr 2/2005.

Mielczarek A., Praca socjalna z osobami otępiałymi w podeszłym wieku, ,,Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, nr 2/2004.

Mielczarek A., Realizacja prawa do wolności i godnego życia ludzi w podeszłym wieku w domach pomocy społecznej, [w:] Samodzielność ludzi starych z perspektywy medycyny i polityki społecznej, materiały pokonferencyjne, Warszawa 2004.

Mielczarek A., Pożiłyje ljudi w nowych usłowijach żizni, „Trud i socjalnyje otnoszenija”, nr 1 (17)/2002.

Mielczarek A., Dokąd zmierza praca socjalna w XXI wieku?, ,,Vladyslawia”, nr 13/2002.

Mielczarek A., Jenseits der Oder, Ein Einblick in die Altenhilfe Polens, „Altenheim”, nr 4/2001.

Mielczarek A., Człowiek ze wsi w systemie pomocy instytucjonalnej, [w:] Karwat J. D., Jabłoński L. (red.), Problemy zdrowotne i społeczne osób starszych i niepełnosprawnych na wsi, Lublin 2001.

Mielczarek A., Zaspokajanie potrzeb pomocy społecznej w województwie kujawsko-pomorskim w 2001 r., [w:] Firlit-Fesnak G. (red.), Regionalne aspekty reform społecznych, Warszawa 2001.

Mielczarek A., Rola i miejsce sektora pozarządowego w kształtowaniu nowego modelu pomocy społecznej, ,,Vladislavia”, nr 8/2000.

Mielczarek A., Public Relations w Domu „Na Skarpie’’ we Włocławku, „Zeszyty Naukowe WSHE”, Tom VIII, Włocławek 2000.

Mielczarek A., Stary człowiek w rodzinie, ,,W naszej rodzinie”, nr 2/2011.

Mielczarek A., Terapia zajęciowa w domu pomocy społecznej dla seniorów, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 3/2009.

Mielczarek A., Muzykoterapia jako jedna z form terapii zajęciowej dla seniorów w DPS, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 1/2009.

Mielczarek A., Człowiek starszy w rodzinie i placówce opiekuńczej, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 1/2009.

Mielczarek A., Ludzie starsi – wciąż niewykorzystany stary potencjał, ,,Nasz Dziennik”, 2009.

Mielczarek A., Personel fachowo pomagający w domach pomocy społecznej, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 3/2008.

Mielczarek A., Co ma wpływ na jakość życia seniora w domu pomocy społecznej, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 2/2008.

Mielczarek A., Jak uniknąć agresji w domach pomocy społecznej dla seniorów?, MEDI Forum Opieki Długoterminowej, nr 1/2008.

Mielczarek A., Seksualność ludzi starszych w placówkach opiekuńczych, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 4/2007.

Mielczarek A., Pielęgniarstwo geriatryczne w placówkach opieki geriatrycznej, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 3/2007.

Mielczarek A., Rehabilitacja geriatryczna warunkiem poprawy jakości życia ludzi starszych, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 2/2007.

Mielczarek A., Starość pod opieką, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 1/2007.

Mielczarek A., Życie starszego człowieka w DPS, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 2/2006.

Mielczarek A., Rehabilitacja geriatryczna warunkiem poprawy życia ludzi starszych. Aby żyło się lepiej!, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 4/2006.

Mielczarek A., Działania DPS w łagodzeniu samotności mieszkańców w podeszłym wieku (cz. I ), ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 3/2006.

Mielczarek A., Możliwości zaspakajania potrzeb ludzi starszych w domach dziennego pobytu, „MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 3/2006.

Mielczarek A., Polska pomoc społeczna – doświadczenia historyczne i wyzwania współczesności, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 2/2006.

Mielczarek A., Gdy nadejdzie jesień życia, wkładka: Ład Boży do ,,Tygodnik Katolicki”, nr 13/2006.

Mielczarek A., Socjalne aspekty chorób otępiennych, [w:] Axura. Przełom w leczeniu choroby Alzheimera, materiały pokonferencyjne, Warszawa 2004.

Mielczarek A., 20 lat Domu Pomocy Społecznej „ Na Skarpie ” we Włocławku, ,,Pulss”, nr 2/2003, ROPS w Toruniu.

Mielczarek A., Organizacje pozarządowe w pomocy społecznej, ,,Włocławski Tydzień”, nr 2/30.01.2002.

Mielczarek A., Public Relations w Domu „Na Skarpie” we Włocławku, ,,MEDI Forum Opieki Długoterminowej”, nr 1/2002.

Mielczarek A., Historyczne znaczenie ustawy o opiece społecznej z 1923 roku, ,,Pulss” ,Toruń 2001.

Mielczarek A., Aleksandrowskie Towarzystwo Wspomagania Biednych, ,,Pulss”, Toruń 2001.

Mielczarek A., Wśród swoich, ,,Zagroda”, nr 2/2001.

Mielczarek A., Polityka społeczna w Unii Europejskiej, ,,Włocławski Tydzień”, nr 11/13.06.2001.

Mielczarek A., Dostosowanie polskiego ustawodawstwa społecznego z unijnym, ,,Włocławski Tydzień”, nr 13/11.07.2001.

Mielczarek A., Odpowiedzialność państwa za najsłabszych w okresie dążeń integracji z Unią Europejską , ,,Włocławski Tydzień”, nr 14/25.07.2001.


Mielczarek A., Polska pomoc społeczna – doświadczenia historyczne, Toruń 2007.

Uważam, że w celu określenia wyzwań pomocy społecznej w obliczu dalszych przemian ustrojowych i reformatorskich w Polsce po przekroczeniu progu XXI wieku należy wykorzystać jej dobre doświadczenia historyczne, oczywiście po przystosowaniu ich do dzisiejszej skomplikowanej rzeczywistości. Są nimi: zasada zindywidualizowanego podejścia do osób potrzebujących, stosowana już w początkach chrześcijaństwa, co umożliwiało maksymalizacje efektów przy określonych środkach. Dobrym wzorcem może być zakładanie kas zasiłkowo-pożyczkowych i oszczędnościowych dla ubogich na wypadek klęsk żywiołowych (P.Skarga, S. Staszic, księżna A. Jabłonowska). Słusznym niezmiernie i nadal aktualnym jest stanowisko F. Skarbka, że jałmużna oducza od pracy, zatem należy wpajać i rozkrzewiać w narodzie ducha pracowitości, oszczędności poprzez zakładanie stosownych instytucji, głównie samopomocowych. Jego zdaniem, rolą państwa jest głównie nadzór nad działalnością charytatywną. Był on zdecydowanym przeciwnikiem pieniężnego wsparcia, popierał natomiast, podobnie jak a. F. Modrzewski, pomoc opartą na stałych zasadach, a nie na „chwilowych upodobaniach”. Innym godnym naśladowania w dzisiejszych czasach była działalność Aleksandrowskiego Towarzystwa Wspomagania Ubogich, zatwierdzonego 6 listopada 1901 roku, oparta na ofiarnej pracy działaczy społecznych oraz działalność Centralnego i Gubernialnych Komitetów Obywatelskich (Płock), w początkach I wojny światowej.

W 1919 roku powstało Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, szeroko propagujące powstawanie placówek opiekuńczych, poradni specjalistycznych, zakładów dla dzieci upośledzonych umysłowo, kolonii i półkolonii dla dzieci, opartych na oryginalnych i nowoczesnych formach współżycia w grupie, wychowaniu opartym na samorządności. Uważam, że idee te z pewnością i dzisiaj mogą stanowić model kompleksowego rozwiązywania problemów wychowawczych.

Także ustawa o opiece społecznej z 1923 roku uwzględniała szeroko rozumiane wychowanie dzieci i młodzieży, pomoc w przygotowaniu jej do pracy zawodowej. Uważano, że bezrobocie wśród młodzieży to największa klęska społeczna, stąd tworzenie Ochotniczych Drużyn Robotniczych, obozów pracy, szkolenia zawodowego, przysposobienia wojskowego i wychowania obywatelskiego. Ustawa ta wprowadziła bardzo słuszne uproszczenie procedury adopcyjnej dzieci rodzinom zastępczym. Czy w dzisiejszych czasach nie powinno się skorzystać z tamtych doświadczeń?

Na szczególną uwagę w latach II Rzeczypospolitej zasługuje sprawa organizowania robót publicznych, pożyczek udzielanych instytucjom społecznym na odbudowę kraju, pomoc kierowana potrzebami rynku i bezrobocia, likwidacja barier konkurencyjności wobec prywatnych zakładów. To także dobrze zorganizowane badania w zakresie pedagogiki społecznej. Dobrze zorganizowana praca J. Dobraczyńskiego i Cz. Wroczyńskiego budziła podziw w ówczesnych czasach, myślę, że w dzisiejszych także (m.in. ochrona macierzyństwa, opieka nad niemowlętami, powoływanie lekarzy ubogich. Cz. Wroczyński był m. in. inicjatorem udzielania pożyczek dla biednych na określony cel, co miało duży wpływ na umocnienie rodziny. To on spowodował założenie Centralnej Kartoteki wszystkich działów, co spowodowało zebranie pełnej dokumentacji beneficjenta pomocy społecznej. Takich przykładów można by przytoczyć o wiele więcej, co znalazło miejsce w niniejszej pracy.


Mielczarek A., Krajewski R., Polskie Prawo Pomocy Społecznej. Zarys problematyki, Kutno 2006.

Jest to nowatorskie opracowanie poświecone całości problematyki polskiego prawa pomocy społecznej. Obejmuje historie regulacji pomocy społecznej od czasów najdawniejszych, poprzez ustawę o opiece społecznej z 1923 roku, ustawę o pomocy społecznej z 1990 roku, jak również omawiany jest tu aktualny stan polskiego prawa pomocy społecznej, na podstawie ustawy o pomocy społecznej z 2004 roku. Książka zawiera też wiadomości ogólne, a dotyczące m.in. miejsce prawa pomocy społecznej w systemie prawa, jego źródeł i wykładni. Jak sądzę, przejrzysty układ treści opracowania oraz przystępny język sprawiają, iż publikacja może służyć tak pozyskaniu wiedzy o prawie pomocy społecznej, jak i jej utrwaleniu. Może być także bardzo pomocna przy pisaniu prac naukowych. W konsekwencji jest ona potrzebna każdemu kto profesjonalnie zajmuje się pomocą społeczną.


Mielczarek A., Człowiek stary w domu pomocy społecznej. Z perspektywy polityki społecznej i pracy socjalnej, Toruń 2010.

W niniejszej pracy postawiono to sprawdzić poprzez weryfikację następującej tezy centralnej: Jakość życia starych mieszkańców domu pomocy społecznej uwarunkowana jest wieloma czynnikami, głównie jednak zależy od polityki społecznej i realizowanego w nim modelu pracy socjalnej.

Dążąc do weryfikacji tej hipotezy, poszukiwano odpowiedzi na następujące pytania badawcze: jakie warunki powinna spełniać polityka społeczna wobec ludzi starych i starości? Uważam, że starzenie się społeczeństw jest jednym z podstawowych problemów dzisiejszych czasów i rodzi nowe wyzwania w zakresie opieki nad osobami starszymi: zaspokojenie potrzeb, głównie w zakresie ochrony zdrowia, pomocy społecznej, edukacji i kultury. Polityka ta powinna sprostać zapotrzebowaniu na usługi opiekuńcze, pielęgnacyjne i socjalne, świadczone również w domach pomocy społecznej i być oparta o jej lokalny charakter oraz o system przyjętych norm charakterystycznych dla państwa obywatelskiego. Opracowanie właściwej polityki społecznej wobec ludzi starych powinno być oparte na badaniach jakości życia seniorów. Uznałem, że jakość życia seniorów można poprawić poprzez poprawę warunków bytowania człowieka starego i stosowania odpowiednich metod pracy socjalnej. Głównym determinantem jakości życia seniora jest wolność i godne traktowanie, proces adaptacji do nowych warunków życia. Ponadto: ograniczenie przestrzeni życiowej, malejąca sprawność fizyczna i psychiczna, niepełnosprawność. Dodać tu należy również zdrowie mieszkańców, ich zróżnicowany wiek, cechy charakteru, pochodzenie, mentalność, zainteresowania, doświadczenie życiowe oraz warunki mieszkaniowe, zapewniające intymność oraz aktywizacja. W domu pomocy społecznej często mieszkają osoby chore na otępienie starcze i z chorobą Alzheimera; wspólne zamieszkiwanie osób otępiałych z osobami starszymi nie gwarantuje dobrej jakości życia wszystkich mieszkańców, stąd postulat otwierania placówek dla mieszkańców z tego typu schorzeniami. Ważne jest w DPS respektowanie wartości zarówno materialnych, jak i duchowych: godność, wolność, i miłość. W nich to tkwią siły uzdrawiające niektóre choroby, pomagające szybciej przystosować się do życia w domu pomocy społecznej i zaakceptować panujące w nim warunki życia, zaakceptować własną starość. Determinantem jakości życia mieszkańców jest dobry stan zdrowia, gwarantujący dobre samopoczucie, możliwość pełnienia ról społecznych i adaptacji do zmian środowiska. Stwierdziłem, że obecnie realizowana opieka medyczna w DPS budzi wiele kontrowersji ponieważ świadczenia medyczne (w tym pielęgniarskie i rehabilitacyjne) mogą być wykonywane jedynie przez podmioty zewnętrzne, podlegające pod służbę zdrowia. Wzrost liczby seniorów, współistnienie u nich wielu schorzeń, ich przewlekłość i poziom powikłań wyzwalają wzrost zapotrzebowania na systematyczną, całodobową geriatryczną opiekę medyczną. Dlatego też konieczne są zmiany przepisów prawnych, które powinny uregulować kwestie świadczenia usług pielęgniarskich i rehabilitacyjnych w tych placówkach. Wielu podopiecznych cierpi na depresję i samotność, co odsuwa od innych ludzi, zwiększa możliwość popadania w choroby i prowadzi do spadku sprawności fizycznej, intelektualnej itp. Na jakość życia mieszkańców domu pomocy społecznej ma wpływ fakt, że wśród mieszkańców są osoby agresywne i uzależnione od alkoholu. Nie sprzyja to pozytywnym nastrojom mieszkańców, często staje się powodem konfliktów, kłótni a nawet bójek. Koniecznym staje się profesjonalizm w pracy z takimi osobami, polegający na kompleksowym systemie usług medycznych oraz socjalno – terapeutycznych. Uważam, że na tym odcinku są poważne zaniedbania i brakuje profesjonalistów.

Ponadto na drodze do poprawy jakości życia mieszkańców w domu pomocy społecznej pojawia się jeszcze wiele innych przeszkód, w tym m. in.: wadliwe struktury organizacyjne i komunikacyjne, mała liczba personelu i jego niskie wynagradzanie, a także nie wykorzystywane możliwości dalszego dokształcania się. Dla mieszkańca podstawową wartością jest rodzina i to z nią powinien spędzać senior ostatnie lata życia. Takiej rodzinie należy się stosowna pomoc, co powinno być elementem polityki społecznej wobec ludzi starych. W przypadku zamieszkania w placówce opiekuńczej, na poprawę jakości jego życia wpływa jego kontakt z rodziną i dlatego też trzeba zadbać by zwiększyć ilość wizyt krewnych u mieszkańca. Dom pomocy społecznej nie może funkcjonować w izolacji od środowiska lokalnego. Współpraca ze społecznością zbuduje dobry wizerunek domu pomocy społecznej w gminie, powiecie i województwie i przyniesie pozytywne efekty wewnątrz placówki, m. in. tym, że pracownicy będą się czuli zmotywowani do pracy.

O sukcesie placówki można mówić wówczas, gdy będzie dobrze wykonywana praca socjalna, która wymaga zaangażowania całego personelu z wysokimi kwalifikacjami oraz odpowiedniej bazy materialnej. Praca socjalna powinna być świadczona w sposób indywidualny i zespołowy (dostosowany do każdego z mieszkańców), monitorowana pod kątem realizacji ich indywidualnych planów wsparcia przez zespół terapeutyczno – opiekuńczy oraz pracowników pierwszego kontaktu. Powinna się być realizowana w zasadzie za pomocą metody indywidualnych przypadków oraz metody grupowej, wykorzystywane powinny być także elementy metody środowiskowej, poprzez nawiązywanie kontaktów ze środowiskiem. Indywidualny plan wsparcia określa cele dotyczące różnych sfer życia mieszkańca: opieki i wsparcia, rozwoju, zapotrzebowania na usługi opiekuńcze, usługi pielęgnacyjne, usługi zdrowotne, usługi rehabilitacyjne, psychologiczne, socjalne, terapeutyczne i religijne oraz różne formy aktywizacji. Sporządzenie planu i jego realizacja wymaga zaangażowania personelu, jego wiedzy i kompetencji oraz jego akceptacji. Zadanie to ażeby było można należycie realizować, potrzebna jest m.in. zdecydowanie większa liczba służb pomocowych w stosunku do możliwości ich zatrudnienia. Od personelu powinno się wymagać dojrzałości, świadomego wyboru swojej pracy, elastyczności, skromności i cierpliwości. Najtrudniejsze jest wsparcie osób z otępieniem starczym, ponieważ choroba ta zmienia psychikę chorego i zabiera mu radość z życia. Pracownikom domu pomocy społecznej grozi syndrom wypalenia zawodowego. Stąd konieczność stosowania różnych form zapobiegania temu zjawisku.

Temat życia osób w podeszłym wieku w domach pomocy społecznej uważam za niezmiernie ważny i mało zbadany i dlatego też uznaję za konieczne badania naukowe dotyczące jakości życia mieszkańców w domu pomocy społecznej.

Wiek XXI poprzez standaryzację usług przyniósł dla domów pomocy społecznej, a w nich wiele nowoczesnych rozwiązań, co powinno skutkować poprawą jakości życia mieszkańców. Pojawiają się jednak dalsze wyzwania stawiane przed domami pomocy społecznej. Obecni podopieczni i ich rodziny stawiają wysokie wymagania wobec personelu, oczekują od nich sympatii, a może nawet przesadnej troski. Społeczeństwo ulega nieustannym przemianom, współczesny mieszkaniec domu pomocy społecznej jest zupełnie innym człowiekiem, niż tamten sprzed dwóch czy trzech dziesięcioleci, posiada ogromną wiedzę i zainteresowania. Dlatego też pracownicy powinni posiadać odpowiednie cechy osobowościowe, odpowiedni zasób wiedzy specjalistycznej, znać mentalność podopiecznych itp. Z pewnością rosną aspiracje seniorów, będą oni lepiej wykształceni, uznający inne wartości itp. Dlatego też wiele koncepcji gerontologicznych wymaga modernizacji, zastąpienia innymi, bardziej nowoczesnymi. Wymusza na domach pomocy społecznej konieczność poszukiwania nowych form pomocy i modeli pracy socjalnej.

Wyzwaniem dla DPS jest także pokonywanie trudności z jakimi borykają: mieszkańców domu pomocy społecznej praktycznie różnicuje wszystko: wiek, pochodzenie, stan cywilny, temperament, stosunek do innych ludzi i stan zdrowia, mentalność i używki, co jest przyczyną licznych konfliktów i dezintegracji. Częściej pojawiają też się jednostki z chorobą Alzheimera, depresją i otępieniem starszym. Źle są opłacani pracownicy, stąd pracuje tu dużo przypadkowych ludzi, brakuje środków finansowych, co zmusza domy pomocy do szukania oszczędności głownie na redukcji personelu.

Recenzując powyższą książkę P. Prof. Krzysztof Piątek z UMK w Toruniu napisał: „Praca Andrzeja Mielczarka nie tylko wpisuje się w ważny i coraz modniejszy nurt badawczy w naszym kraju, ale jest niewątpliwą próbą wypełnienia pewnej luki w bibliografii na temat osób starych w Polsce, która pokazałaby problem starości w domu pomocy społecznej, ale widziane jednocześnie z perspektywy zewnętrznej i wewnętrznej. Zewnętrznej – bo opisywanej przez badacza dysponującego niezbędnym warsztatem naukowym i statusem doktora nauk i wewnętrznej – bo badacz ten równocześnie jest pracownikiem domu pomocy społecznej, pełniącym kilkanaście lat funkcje dyrektora. Autorowi udało się utrzymać poziom naukowy opracowania, a jednocześnie pokazać wiele uwag i spostrzeżeń, które były możliwe z pozycji bezpośredniego uczestnika tego „świata”.

Wartością godną szczególnego odnotowania są bardzo pogłębione i szczegółowe rozważania na temat jakości życia osób starszych w domu pomocy społecznej, a przede wszystkim koncentracja na czynnikach determinujących tę jakość. (…) Większości wywodom Autora towarzyszy ciepły i pozytywny stosunek do ludzi starych, a jednocześnie przekonanie, że można wiele dla ludzi uczynić dobrego, nie zapominając przy tym, że należy to robić wspólnie z nimi, poszukując ich akceptacji do tych działań”.